Lần đầu đến Trường Sa

Bước lên tàu KN490 - một trong những con tàu hiện đại nhất của Hải quân nhân dân Việt Nam để tới Trường Sa vào một ngày cuối năm 2022, cảm xúc rất khó tả, không chỉ đối với tôi mà là cảm xúc chung của gần 50 phóng viên đến từ các cơ quan thông tấn báo chí trong cả nước cùng đi trên chuyến tàu ấy.

Sau 2 ngày đêm vượt sóng dữ mùa biển động, chúng tôi cũng nhìn thấy đảo đầu tiên: Song Tử Tây. Nhìn thấy đảo, mọi cơn say sóng của chúng tôi đều tan biến. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc, biển động mạnh nên tàu thả neo gần đảo để chờ biển lặng. Những chiếc xuồng đi thăm dò, thử sóng như bị biển cả nuốt trọn vào lòng. Trưởng đoàn công tác đã quyết định tiếp cận đảo chìm Đá Nam, thăm, tặng quà chiến sỹ trên đảo trước, chờ thời tiết thuận lợi sẽ quay trở lại đảo Song Tử Tây.

Đầu giờ chiều, trời hết âm u, chiếc xuồng nhỏ trung chuyển cán bộ, chiến sĩ, phóng viên và quà Tết lên đảo như bị hất văng lên cao bởi những con sóng. Lần đầu tiên trải nghiệm bước từ tàu to xuống chiếc xuồng nhỏ giữa biển khơi thăm thẳm, phóng viên chúng tôi ai cũng lo lắng. Chỉ trong vòng 3 giây, khi nghe hiệu lệnh hô "bước" của thủy thủ đoàn là mỗi người phải bước dứt khoát từ thành tàu sang xuồng trước khi sóng đưa xuồng nhô lên cao hoặc tụt sâu dưới mạn tàu. Nếu chẳng may bước trật nhịp, sẽ rất nguy hiểm. Biển động cấp 7, cấp 8, những con sóng lừng trồi lên tụt xuống giữa biển xanh thăm thẳm khiến những phóng viên lần đầu ra Trường Sa như chúng tôi ngồi trên xuồng như hẫng 1 nhịp tim.

4 ngày từ sau khi thăm đảo Đá Nam, chúng tôi mới tiếp tục đến đảo Song Tử Tây. Nói là thời tiết thuận lợi hơn, nhưng những con sóng vẫn cao và và cơn giông vẫn bất chợt ập đến. Để cập đảo Song Tử Tây, chúng tôi phải di chuyển từ tàu xuống xuồng nhỏ rồi lại lên tàu Vạn Hoa mới có thể đến đảo. Điều mà tôi ấn tượng nhất khi bước chân lên đảo nổi đó là màu xanh của cây cối, là sự bình yên, thân thuộc như trở về nhà sau những ngày lênh đênh trên biển. Tôi không nghĩ rằng, giữa biển khơi mặn chát gió muối như thế lại có những hòn đảo nhỏ xinh đẹp, xanh mát bởi cây cối. Cán bộ, chiến sỹ và người dân trên đảo hồ hởi đón chúng tôi như đón những người thân của mình. Những cái nắm tay thật chặt như đem cả hơi ấm của đất liền ra với Đảo. Những tán cây tra, cây phong ba cao vút như bao bọc cả hòn đảo; bao bọc cho các chiến sĩ, cho người dân và trẻ em trên đảo khỏi những cơn bão, khỏi gió muối mặn mòi của biển.

Và điều đặc biệt khiến tôi ngạc nhiên đó là những khu nhà ở của người dân trên đảo không khác gì so với ở đất liền. Có vườn rau xanh, có cây ăn trái như chuối, đu đủ, chanh... có cả những cây gia vị... có hoa giấy, hoa lan, hoa mười giờ... Điều này khác xa với tưởng tượng của tôi về đảo ở Trường Sa trước khi tôi đến.

Những lời ca, tiếng hát vang lên giữa trùng khơi trong buổi tối giao lưu văn nghệ giữa cán bộ, chiến sỹ Hải quân và người dân với đoàn công tác như át đi nỗi nhớ nhà của tất cả mọi người giữa Trường Sa mênh mông.

Trong chuyến thăm đảo ấy, tôi đặc biệt ấn tượng với câu chuyện của Đại úy Bùi Văn Tường. Đại úy Tường quê ở xã Đồng Cương, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc, khi đó đang là Trạm phó Trạm Rada 21 trên đảo Song Tử Tây. Sinh năm 1987, Đại úy Tường đã có 4 lần ra công tác tại quần đảo Trường Sa theo sự phân công của đơn vị.  

Nhà báo Hà Giang trong chuyến thăm Trường Sa năm 2022

Anh kể, khi vợ anh vừa mới mang bầu cậu con trai cả, thì anh nhận nhiệm vụ ra Trường Sa công tác, đến khi anh về thăm nhà thì con đã 2 tuổi. Và đó là lần đầu tiên 2 bố con được gặp nhau, được nhìn thấy nhau... Sau lần về phép ngắn ngủi ấy, anh lại tiếp tục nhận nhiệm trở lại đảo Song Tử Tây để canh giữ bầu trời của Tổ Quốc. Sau khi đến Song Tử Tây, anh mới biết vợ mang thai cậu con trai thứ 2. Và đến nay, con trai thứ 2 đã được gần 2 tuổi nhưng chưa một lần bố con gặp nhau. Anh bảo, con có thể biết mặt bố vì có ảnh, nhưng bố vẫn chưa biết mặt con...

Anh Tường cho biết, đầu năm 2024, anh hoàn thành nhiệm vụ ở đảo và sẽ được về thăm nhà, thăm con. Đây sẽ là lần đầu tiên anh gặp con trai thứ 2 và lần thứ 2 anh gặp con trai lớn... Tâm sự với tôi, anh nói: “Tôi cảm thấy buồn khi không được đồng hành cùng các con lớn lên, không hỗ trợ được vợ trong quá trình nuôi dạy con. Nhưng tôi thấy hãnh diện, vinh dự khi được góp một phần công sức cùng đồng đội bảo vệ biển đảo thiêng liêng của Tổ Quốc. Gạt đi nỗi nhớ nhà, tôi luôn cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình...”

Được gặp gỡ, trò chuyện cùng những cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ trên đảo, tôi rất khâm phục ý chí, sự quyết tâm và cả những hy sinh (về hạnh phúc riêng) của những người lính Hải quân. Một cảm xúc yêu mến, nghẹn ngào khó tả khi tôi gặp và được trò chuyện với những chiến sĩ áo trắng ấy.

Tôi và các đồng nghiệp rất may mắn khi được ở lại qua đêm giao lưu với các cán bộ, chiến sĩ và người dân ở 2 đảo Song Tử Tây, Sinh Tồn. Có cơ hội được giao lưu, hiểu thêm về cuộc sống của họ ở đảo.

Ở đảo Sinh Tồn, tôi có duyên với cậu bé Lê Hạo Nam, 7 tuổi. Đó là cậu bé rất tình cảm. Suốt 2 ngày ở đảo, Nam quấn quýt tôi như thể lâu lắm mới có người lạ tới thăm. Nam trở thành hướng dẫn viên trong suốt thời gian tôi ở trên đảo, dẫn tôi đi thăm một vòng trên đảo nhỏ của cậu bé. Ngày hôm sau, khi biết chúng tôi rời đảo vào đầu giờ chiều, cả trưa hôm ấy, cậu bé không ngủ vì sợ tôi đi mà không kịp chào. Và rồi, Hạo Nam đã tiễn tôi ra tận cầu tàu dưới cái nắng gắt giữa trùng khơi. Với tôi, đó là một tình cảm vô cùng đặc biệt mà tôi mang theo về đất liền sau chuyến đi ấy.

Một lần được đến Trường Sa, dù không đi thăm được hết 21 đảo chìm, đảo nổi trên quần đảo, nhưng với tôi: Đá Nam, Song Tử Tây, Cô Lin, Len Đao, Sinh Tồn, Sinh Tồn Đông đã ở trong tim tôi. Chỉ bấy nhiêu đảo được đặt chân đến thăm, nhưng tôi thấy hình hài của cả Trường Sa trong tim mình. Sau chuyến đi, tình yêu Tổ Quốc trong tôi lớn thêm rất nhiều và tôi tự hào hơn về Tổ quốc mình. Tôi thêm yêu và thấu hiểu những hy sinh vất vả của những chiến sĩ Hải quân. Và Trường Sa trở thành một điều đặc biệt thiêng liêng trong tôi.

Trường Sa có lẽ là một chuyến công tác đặc biệt nhất trong cuộc đời làm báo của tôi. Nếu có cơ hội, tôi vẫn mong được trở lại Trường Sa thêm nhiều lần nữa để thỏa nỗi nhớ, niềm mong và những bâng khuâng xao xuyến trong trái tim mình...