Vượt lũ

Khi bão về

Vĩnh Phúc có 03 cơ quan báo chí với số lượng hội viên nhà báo so với cả nước cũng khá đông đảo, tính đến tháng 6/2024 có 265 hội viên, trong đó trên 1/2 số hội viên là nữ. Ở Vĩnh Phúc, ngay từ khi mới tái lập tỉnh, mọi người đã rất quen thộc với hình ảnh các nữ phóng viên xông pha khắp các địa bàn, lĩnh vực, trong mọi hoàn cảnh để tác nghiệp, bất kể mưa nắng, bão bùng.

Vì chiếm số đông nhân lực nên ở Vĩnh Phúc các nhà báo nữ được phân công nhiệm vụ ở hầu khắp các lĩnh vực, trong đó có nhiều nữ phóng viên chuyên viết về sản xuất nông, lâm nghiệp, phòng, chống lụt bão (PCLB)... hoặc đảm nhiệm viết về những vấn đề thời sự, tâm điểm cần tập trung tuyên truyền. Những ngày bão lũ, ngoài hiện trường các lực lượng chức năng, bà con Nhân dân khẩn trương bao nhiêu thì tại các cơ quan báo chí không khí làm việc cũng khẩn trương bấy nhiêu. Tốp này đi, tốp kia về làm tin như thoi đưa, nhộn nhịp kể cả lúc canh khuya. Điện thoại phóng viên thì luôn nóng như chảo trên bếp. Nào nhận lệnh phân công, nào gọi liên hệ cơ sở, phối hợp đồng nghiệp, ghi âm, quay phim, chụp ảnh những tình huống “nóng”, viết ghi nhớ... Lúc này thì chẳng còn ranh giới ai nam, ai nữ nữa, nhiệm vụ phân công là như nhau. Lái xe trong bão, vác máy lênthuyền hay lội nước đến ngang đùi chị em cũng luôn sẵn sàng.

Nhà báo Phạm Liên, phóng viên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh chia sẻ: “Tôi có hơn 10 năm theo dõi đưa tin PCLB, nhưng tác nghiệp trong cơn bão số 3 năm nay có nhiều kỷ niệm không thể nào quên không chỉ với tôi mà chắc chắn là với rất nhiều đồng nghiệp khác. Không cần nói, ai cũng biết về sự tàn phá khủng khiếp của cơn bão như thế nào. Ngay trước khi bão vào đất liền, tôi và các đồng nghiệp đã được phân công nhiệm vụ cụ thể, cập nhật tình hình cơn bão qua từng giờ. Khi nhận nhiệm vụ tác nghiệp trong vũng lũ, tôi và các đồng nghiệp không nghĩ gì nhiều, đi thẳng tới vùng lũ.

Biết là nguy hiểm bởi dòng nước chảy rất xiết, nước dâng cao rất nhanh. Nhưng để có thể ghi lại từng khoảnh khắc, chúng tôi tập trung tác nghiệp mà không nghĩ tới sự nguy hiểm bủa vây. Nhìn dòng nước ngày một mênh mông, nhấn chìm làng mạc, nhà cửa thực sự tôi rất chua xót.

Nhà báo Phương Liên phỏng vấn lực lượng chức năng về công tác đảm bảo an toàn trong mưa lũ

Đáng nhớ nhất là ngày 11/9/2024, tôi và đồng nghiệp nhận nhiệm vụ ghi nhận nước lũ trên sông Lô. Thực sự đây là một ngày dài và hết sức nguy hiểm đối với nhóm phóng viên chúng tôi bởi vì trời mưa rất nặng hạt, trong khi bờ sông có những đoạn nước lũ đã mấp mé như muốn tràn bờ đê. Thậm chí, có những đoạn đê xung yếu cảm giác như sắp không thể chịu được lực của nước, như muốn vỡ ào vào trong làng. Tại đê tả sông Lô qua thôn Trung Kiên, xã Đôn Nhân, một phần bờ bao ngăn nước trên đê bối bị vỡ, nước xối xả chảy vào trong làng. Để có được những hình ảnh gửi về phát tin trưa, tôi buộc phải tiếp cận hiện trường. Để đảm bảo an toàn cho phóng viên, một đồng chí công an đã nắm chặt tay phải của tôi, giúp tôi có điểm tựa, tay còn lại tôi cầm điện thoại ghi lại những thước phim về cảnh nước dâng cao làm đê bối bị vỡ mà theo người dân cho biết thì gần 40 năm mới xảy ra như vậy.

Điều làm chúng tôi xúc động nhất là trong lúc nguy khó nhất khi đê bối xã Đôn Nhân có thể vỡ lúc nào thì hàng trăm người dân khắp các thôn, xã lân cận không ngại dầm mình trong nước mưa, đắp từng bao cát, bao đất bảo vệ đê. Dù đã quá trưa nhưng tất cả bà con cùng lực lượng chức năng vẫn rất khẩn trương để đắp những đoạn đê xung yếu trên đê chính tại đê tả sông Lô để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho đê khi nước dâng quá cao. Dù đói dù mệt nhưng mọi người dường như quên bữa trưa, cố gắng bảo vệ an toàn cho đê.

Một ngày sau khi nước rút, nhóm phóng viên chúng tôi một lần nữa quay trở lại Đôn Nhân khi xã được gần 1.000 người là đoàn viên thanh niên, phụ nữ, lực lượng công an, quân đội khắp các xã trong huyện đến hỗ trợ, giúp hơn 100 nhà dân cọ rửa nhà cửa để ổn định lại cuộc sống. Sự đoàn kết, sự tương trợ của Nhân dân các địa phương trong và ngoài tỉnh, tất cả chung tay giúp đỡ đồng bào vùng lũ không chỉ là những chi tiết đắt giá cho bài viết của chúng tôi, mà còn là động lực to lớn khiến chúng tôi thực hiện nhiệm vụ tốt hơn.

Kỷ niệm đáng nhớ ngày vượt lũ

Với nhà báo Mai Liên, phóng viên tuyên truyền về lĩnh vực nông nghiệp (Báo Vĩnh Phúc) thì lần tác nghiệp trong cơn bão số 3 vừa qua để lại cho chị những kỷ niệm thật sâu sắc: Gần 20 năm bước vào nghề báo với mảng đề tài viết về nông nghiệp, nhất là công tác phòng chống lụt bão, tôi được chứng kiến nhiều mất mát của người dân nơi cơn bão đi qua, nhất là cơn bão số 3 (Yagi) vừa qua để lại những cảm xúc không thể quên trong cuộc đời làm báo của mình.

Tác nghiệp trong điều kiện gió mạnh, lượng mưa lớn là vô cùng khó khăn nhưng thấy được trách nhiệm của mình và được sự chỉ đạo, động viên của Ban Biên tập, chúng tôi đã vượt mưa bão, vượt qua những cung đường sạt lở đến những khu vực xung yếu, đang bị ảnh hưởng nặng nề của bão lũ ở các huyện Sông Lô, Lập Thạch, Tam Dương để ghi nhận thông tin, viết tin, bài. Nhìn những cánh đồng lúa chuẩn bị vào mùa gặt đổ rạp; nhìn dòng nước như đang tiếp tục nhấn chìm những cánh đồng; nhìn những thôn, làng thuộc xã Sông Đông, huyện Lập Thạch bị ngập chìm trong nước, cô lập hoàn toàn, chúng tôi không khỏi nhói lòng, cố gắng cập nhật một cách đầy đủ, toàn diện để cung cấp cho độc giả Báo Vĩnh Phúc những thông tin, hình ảnh nhanh nhất về diễn biến, tình hình bão, các điểm ngập úng và những cảnh báo kịp thời nhất cho người dân.

Phóng viên Đài PT-TH Vĩnh Phúc làm tin trong bão lũ

Trong quá trình tác nghiệp tại xã Liên Châu- nơi có 12 hộ đầu tư trang trại chăn nuôi lớn; 18 hộ trồng chuối, 30 ha cây phật thủ bị ngập sâu trong nước, tôi đã chứng kiến những giọt nước mắt của người dân bắt lực trước tài sản của mình gần như bị mất trắng; những câu chuyện tình người trong lũ, hỗ trợ bà con vùng bão lũ ổn định cuộc sống và sự quyết tâm tái sản xuất vượt qua khó khăn của người dân... Những tư liệu sống động đó đã được tôi chuyển tải vào bài viết, tạo ra sức “nặng” cho tác phẩm của mình, qua đó tiếp tục kêu gọi được sự chung tay của các cấp, ngành, người dân giúp đỡ hỗ trợ bà con bị ảnh hưởng của bão lũ vượt qua khó khăn”.

Vượt qua sợ hãi

Với Nhà báo Lê Thị Hà Giang, phóng viên thời sự (Đài Phát thanh - Truyền hình Vĩnh Phúc) thì mỗi lần tác nghiệp trong bão lụt lại là trường rèn luyện để bản lĩnh nhà báo nữ thêm cứng cỏi: “Khi nhận được thông tin đây có thể là cơn bão lịch sử, mạnh nhất đổ bộ vào Biển Đông trong suốt 30 năm qua thì cánh phóng viên chúng tôi thực sự cảm thấy hoang mang. Tuy nhiên, nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của phóng viên thời sự trong việc cung cấp cho khán giả những thông tin chính xác nhất, chân thực nhất về diễn biến, tình hình bão, ngập lụt trên sóng truyền hình, tôi và các đồng nghiệp luôn trong tâm thế sẵn sàng lên đường. Được phân công nhiệm vụ phản ánh tình trạng ngập lụt do hoàn lưu sau bão tại một số địa phương, tôi và ekip thực hiện chương trình đã được chứng kiến cuộc sống, sinh hoạt người dân trong những ngày bị nước lũ cô lập. Không có điện, không có nước sạch sinh hoat khiến cuộc sống của người dân bị xáo trộn. Có những khu vực ngập sâu và nước chảy xiết khiến cho việc tiếp cận hiện trường của chúng tôi vô cùng khó khăn, để đảm bảo an toàn cho người dân, chính quyền các địa phương đã phải di dời các hộ dân đến nơi cao ráo. Còn tại những khu vực có thể tiếp cận thì ngoài việc phải lội nước, ekip phóng viên phải đi nhờ thuyền nan của người dân. Đây là chiếc thuyền thường ngày được người dân sử dụng để đi đánh cá tại các ao, đầm trong thôn nên thuyền khá nhỏ, chỉ ngồi được từ 2 đến 3 người, rất chênh vênh và chòng chành. Khi tác nghiệp trong điều kiện như vậy thì ngoài việc làm tốt công tác thu thập hình ảnh, thông tin chúng tôi còn phải đảm bảo an toàn cho thiết bị, máy móc và bản thân. Không chỉ như vậy, để truyền tải thông tin, hình ảnh một cách nhanh nhất về cho ban biên tập để kịp đưa lên các bản tin trong ngày, nhất là những bản tin trưa và chiều, chúng tôi đã phải kết hợp quay và viết tin luôn bằng điện thoại để liên tục cập nhật hình ảnh và nội dung gửi về…”.

Nhà báo Hà Giang tại tâm lũ xã Sơn Đông, huyện Lập Thạch trong cơn bão số 3 năm 2024

Dãi dầu nắng gió, không có được những cánh tay trắng nõn nà như bao cô gái từng luôn giữ gìn và ao ước nhưng đổi lại, những nữ phóng viên lại trở thành những “tay máy” cứng, “tay viết” cứng, duyên dáng, tươi giòn, toát lên vẻ đẹp của sự năng động, nhiệt thành. Hình ảnh những nhà báo nữ vượt lũ sẽ luôn lan tỏa tình yêu nghề với các đồng nghiệp và cũng là niềm tự hào của những người làm báo.