Nắm bắt và định hướng dư luận xã hội (DLXH) là một nội dung quan trọng trong công tác tư tưởng của Đảng. Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định: “Chú trọng nắm bắt, định hướng DLXH bảo đảm thống nhất tư tưởng trong Đảng, đồng thuận cao trong xã hội”. Với sứ mệnh, nhiệm vụ được giao và những lợi thế vượt trội báo chí, nhà báo có vai trò rất quan trọng trong việc nắm bắt và định hướng DLXH.
Xác định được vai trò, nhiệm vụ của báo chí, hội viên, hội nhà báo trong công tác nắm bắt và định hướng DLXH, những năm qua, Hội Nhà báo tỉnh luôn quan tâm đến công tác định hướng tư tưởng chính trị, hoạt động nghiệp vụ cho hội viên nhằm phát huy lợi thế thông tin trên báo chí tạo DLXH tích cực. Hội viên các chi hội nhà báo được học tập, cập nhật đầy đủ Luật báo chí, Luật an ninh mạng, các quy định về đạo đức nghề nghiệp, quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo; được tập huấn, hướng dẫn các kỹ năng về phản bác thông tin xấu độc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Bên cạnh đó, việc giám sát hội viên thực hiện quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam được Hội Nhà báo tỉnh thường xuyên quan tân, nhắc nhở, định hướng kịp thời khi thấy có biểu hiện thông tin sai lệch.
Là những người đi đầu trên mặt trận thông tin, những năm qua hội viên hội nhà báo tỉnh đã tích cực nắm bắt, định hướng DLXH, tạo sự đồng thuận trong Nhân dân đồng thời có những thông tin phản biện, đề xuất mang tính xây dựng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, của đất nước, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.
Đóng góp tích cực nhất của đội ngũ những người làm báo Vĩnh Phúc trong đó là truyền tải, định hướng thông tin kịp thời về triển khai thực hiện Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương của tỉnh về phát triển các lĩnh vực; biểu dương nhân tố tích cực, phát hiện, đề xuất giải pháp thực hiện những vấn đề còn bất cập ảnh hưởng đến sự phát triển hoặc gây băn khoăn trong dư luận nhân dân.
Qua thường xuyên nắm bắt tình hình dư luận nhân dân thông qua thăm nắm của hội viên, Hội Nhà báo phối hợp với các cơ quan báo chí có các giải pháp định hướng thông tin tuyền truyền, góp phần lan toản thông tin tích cực trên báo chí và các phương tiện truyền thông khác nhằm ổn định tình hình, định hướng DLXH tích cực, góp phần tạo động lực cho phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Việc phản ánh thông tin phản biện chính sách, thông tin mặt trái được hội viên viết bài phản ánh trên tinh thần xây dựng, nhân lên tinh thần nhân văn trong tác phẩm báo chí theo bộ quy tắc về xây dựng cơ quan báo chí văn hóa và văn hóa người làm báo Việt Nam.
Báo chí là kênh thông tin quan trọng, tuy nhiên trong giai đoạn hiện nay không tránh khỏi tình trạng thông tin tràn lan, trong đó có cả tin giả. Với vai trò của nhà báo, Hội viên của Hội đã nắm dư luận từ nhiều chiều, có phân tích, kiểm chứng thông tin xem có đảm bảo trung thực, khách quan hay không, đặc biệt là những thông tin phản biện, đánh giá chính sách; thông tin phản ánh những hiện tượng tiêu cực xã hội, hiện tượng tiêu cực trong nhân dân.
Ngoài nắm bắt thông tin trong quá trình về cơ sở tác nghiệp, hội viên Hội Nhà báo tỉnh cũng quan tâm nắm bắt DLXH trên các trang mạng xã hội do các đồng nghiệp trên cả nước, cộng tác viên báo chí đăng tải qua đó đã nắm bắt kịp thời những thông tin, có kế hoạch viết bài phản ánh, định hướng dư luận tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Trong những năm qua, chưa xảy ra vụ việc nào báo chí của tỉnh, hội viên hội nhà báo tỉnh đưa thông tin không chính xác hoặc đưa thông tin gây hoang mang trong dư luận nhân dân.
    |
 |
| Hội viên Hội Nhà báo tỉnh Vĩnh Phúc trao đổi về nội dung ấn phẩm báo chí với các đại biểu dự Hội báo xuân Vĩnh Phúc 2025 Ảnh: Ngọc Nhâm |
Đứng trước thực trạng thông tin trên mạng xã hội ngày càng bùng nổ khó kiểm soát, cạnh tranh khốc liệt với thông tin chính thống trên báo chí, việc định hướng thông tin cho công chúng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết với người làm báo. Công tác năm bắt và định hướng DLXH của người làm báo đòi hỏi phải phát huy cao nhất trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của nhà báo. Để hoàn thành tốt sứ mệnh của mình, mỗi hội viên nhà báo cần tiếp tục trau dồi trình độ nghiệp vụ, lý luận chính trị để có phương pháp tiếp nhận, nhận diện, xử lý thông thích hợp, đưa thông tin trung thực, khách quan, chính xác để định hướng dư luận xã hội theo hướng vừa đúng ý Đảng, vừa hợp lòng dân. Theo đó, nhà báo định hướng thông tin thể hiện ở chỗ lựa chọn, xử lý thông tin, đưa hay không đưa tin, đưa lúc nào, ở đâu, đưa như thế nào, liều lượng, mức độ đưa tin ra sao… để không gây tác động tiêu cực, không gây hậu quả xấu tới xã hội. Nghĩa vụ công dân đòi hỏi nhà báo không chỉ phải tuân thủ hiến pháp và pháp luật trong hoạt động nghề nghiệp. Nhà báo không được lợi dụng vị thế nghề nghiệp để vi phạm pháp luật, không được tự cho mình quyền làm trái pháp luật.
Trước một vấn đề mới, nóng, chưa có sự đồng thuận xã hội, nhà báo cần phải thông tin từ nhiều góc độ, nhiều cách tiếp cận, tranh thủ ý kiến chuyên gia, nhất là những chuyên gia đầu ngành có kinh nghiệm, các nhà quản lý, những người có trách nhiệm, cân nhắc lợi và hại trước khi đưa tin, viết bài.
Để công tác định hướng DLXH trên báo chí có hiệu quả, tạo ra những luồng thông tin tin gốc, chính thống, có giá trị, bên cạnh sự nỗ lực của mỗi hội viên nhà báo, vai trò của Hội nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí rất quan trọng. Hội nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí cần tiếp tục quan tâm công tác giáo dục tư tưởng, lý luận chính trị, đạo đức nghề nghiệp, giúp hội viên cập nhật thông tin về chủ trương, chính sách; định hướng nội dung, tổ chức thông tin đúng tôn chỉ mục đích, chính xác, kịp thời, bám sát nhiệm vụ chính trị của tỉnh, của đất nước; cảnh giác với âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch.